5 tuyến chính trong hệ nội tiết
Tuyến nội tiết sản xuất các hormone chuyển theo đường máu đến các cơ quan đích. Hormone có hoạt tính sinh học cao, chỉ cần một lượng nhỏ cũng có thể làm ảnh hưởng rõ rệt đến các quá trình sinh lí đặc biệt là là quá trình trao đổi chất, quá trình chuyển hóa trong các cơ quan đó diễn ra bình thường, đảm bảo được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể.
Dưới đây là 5 tuyến chính trong hệ nội tiết:
1. Tuyến tụy
Tuyến tụy vừa là một tuyến chính và cũng là một tuyến pha, vừa tiết dịch tiêu hóa (chức năng ngoại tiết) vừa tiết hormone. Có hai loại hormone là Insulin và Gluco có tác dụng điều hòa lượng đường trong máu luôn ổn định.
Insulin làm giảm đường huyết khi đường huyết tăng, Glucagon làm tăng đường huyết khi lượng đường trong máu giảm. Sự rối loạn trong hoạt động của tuyến tụy sẽ gây ra hai loại bệnh thường gặp là: tiểu đường và hạ đường huyết.
2. Tuyến sinh dục
Đây cũng vừa là một tuyến chính, vừa đảm nhiệm chức năng của một tuyến pha. Tuyến sinh dục trong cơ thể chúng ta có sự khác biệt rõ ràng giữa nam và nữ. Tinh hoàn và buồng trứng là hai cơ quan chính cấu tạo nên tuyến sinh dục.
Ngoài chức năng sản sinh tinh trùng và trứng, chúng còn thực hiện chức năng của các tuyến nội tiết. Các tế bào kẽ trong tinh hoàn tiết hormone sinh dục nam, còn các tế bào nang tiết hormone sinh dục nữ. Các hormone này gây nên những biến đổi ở tuổi dậy thì, trong đó quan trọng nhất là những dấu hiệu chứng tỏ đã có khả năng sinh sản.
3. Tuyến yên
Tuyến yên là một tuyến quan trọng nhất, tiết các hormone kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác. Nó là một tuyến nhỏ bằng hạt đậu trắng và nằm ở nền sọ. Tuyến yên gồm thùy trước và thùy sau.
Giữa hai thùy này là thùy giữa chỉ phát triển ở trẻ nhỏ. Tuyến yên tiết ra các hormone ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, trao đổi Glucozo, các chất khoáng, trao đổi nước và co thắt các cơ trơn.
4. Tuyến giáp
Tuyến giáp có vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa vật chất và năng lượng của cơ thể. Đây là tuyến nội tiết lớn nhất với khối lượng từ 20-25g. Ngoài loại hormone chính là Tiroxin, tuyến giáp còn tiết ra hormone canxitonin cùng với hormone của tuyến cận giáp tham gia điều hòa Canxi và Photpho trong máu.
5. Tuyến thượng thận
Tuyến thượng thận hay còn gọi là tuyến trên thận, tuyến này được cấu tạo bởi phần vỏ và phần tủy.
Phần vỏ tiết các hormone có tác dụng điều hòa đường huyết, điều hòa các muối Natri, Kali trong máu và làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam. Phần tủy tiết ra các Adrenalin và Noradrenalin có tác dụng điều hòa hoạt động tim mạch và hô hấp, góp phần cùng Gluco điều chỉnh lượng đường trong máu.
Trên đây là 5 tuyến nội tiết chính trong cơ thể của chúng ta.
Vì sao nói tuyến tụy tuyến sinh dục là tuyến pha?
Câu trả lời cho câu hỏi “Vì sao nói tuyến tụy tuyến sinh dục là tuyến pha?” rất đơn giản. Vì tuyến tụy tuyến sinh dục hoạt động vừa như 1 tuyến nội tiết (tiết hormone insulin, glucagon… trong điều hòa đường huyết) vừa hoạt động như 1 tuyến ngoại tiết (tiết ra một số muối, liên quan tới sự tiêu hóa).
Trong cơ thể mỗi chúng ta, tuy mỗi tuyến thực hiện những chức năng khác nhau nhưng chúng luôn phối hợp với nhau để thực hiện hoạt động chung của tuyến nội tiết. Sự điều hòa và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết có tác dụng duy trì tính ổn định của môi trường bên trong đảm bảo cho các quá trình sinh lí diễn ra bình thường.