Theo EAU Guidelines – European Association of Urology – Hội Niệu khoa Châu Âu 2012, vô sinh là tình trạng mà một cặp vợ chồng có khả năng hoạt động tình dục nhưng không có thai một cách tự nhiên trong vòng một năm dù không áp dụng bất cứ biện pháp tránh thai nào. Trong đó hiện tượng vô sinh có thể xảy ra ở cả nam và nữ với khoảng 15% trong tổng số các hộ gia đình kết hôn có khả năng bị vô sinh ở một trong hai người hoặc cả hai.
1. Nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới
Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra vô sinh ở nam giới, trong đó có thể thấy có một số nguyên nhân như sau:
- Yếu tố bẩm sinh: Tinh hoàn ẩn, bị thiểu năng tinh hoàn, bất sản ống dẫn tinh bẩm sinh
- Tiết niệu mắc bế tắc, khối u tinh hoàn, viêm tinh hoàn, xoắn tinh hoàn
- Nhiễm trùng đường tiết niệu sinh dục
- Tăng nhiệt độ của tinh hoàn (thường liên quan đến sự giãn tĩnh mạch tinh)
- Rối loạn nội tiết tố nam giới
- Bất thường về sự di truyền
- Yếu tố miễn dịch hay gọi là bệnh tự miễn
- Bệnh hệ thống như đái tháo đường, suy gan, thận, ung thư…
- Yếu tố ngoại sinh như dùng thuốc, chất độc, chiếu xạ
- Các yếu tố về lối sống như béo phì, hút thuốc lá, thuốc, steroid đồng hóa.
Tại Việt Nam, các thống kê về vô sinh ở nam giới thường được thực hiện riêng lẻ tại các phòng khám nam khoa hoặc là các phòng khám hiếm muộn, nên con số mỗi nơi đưa ra ở mỗi nơi có thể có sự khác biệt. Nhưng nhìn chung nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới nhiều nhất là do: Giãn tĩnh mạch tinh, mào tinh do viêm, do bệnh lao mào tinh, tắc ống dẫn tinh, bất sản ống dẫn tinh bẩm sinh, tinh hoàn ẩn, teo tinh hoàn do quai bị, thoát vị bẹn, tràn dịch tinh mạc và rối loạn nội tiết tố (suy hạ đồi – tuyến yên).
2. Biểu hiện của bệnh vô sinh ở nam giới
Biểu hiện của bệnh vô sinh ở nam giới chủ yếu là biểu hiện ở các ở bộ phận sinh dục mà tiêu biểu là biểu hiện ở tinh trùng bên trong và ở dương vật bên ngoài. Những dấu hiệu ấy có thể trực tiếp báo hiệu cho người bệnh về chứng bệnh này hoặc là dẫn đến nhiều bệnh khác gây nên bệnh vô sinh ở nam giới.
Biểu hiện vô sinh qua tinh trùng
- Tinh dịch có lẫn máu hoặc là đau khi xuất tinh là biểu hiện của khả năng bị viêm tiền liệt tuyến, viêm hoặc nhiễm khuẩn túi tinh.
- Không có tinh trùng hoặc là tinh trùng quá ít, tinh trùng di động yếu và tinh trùng bị dị dạng.
- Lượng tinh dịch của người bình thường là từ 2-6ml, hơn 7ml là quá nhiều, không chỉ làm cho mật độ tinh trùng trong cơ thể giảm thấp mà còn dễ bị trôi ra ngoài, làm cho tổng số lượng tinh trùng trong cơ thể thực tế thấp đi khi tiếp cận trứng. Nếu như tổng số tinh dịch ít hơn 2ml thì được xem là tình trạng tinh dịch ít, tinh dịch dưới 1ml thì được xem là trường hợp quá ít và rất dễ dẫn đến vô sinh.
- Thông thường sau khi xuất tinh, khoảng từ 15 – 30 phút tinh dịch sẽ biến thành chất lỏng, nếu như vượt quá 30 phút mà vẫn không thay đổi hình dạng thì gọi là tinh dịch không dịch hóa, cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến vô sinh.
- Do yếu tố di truyền có thể làm suy yếu khả năng sản xuất tinh dịch như là hội chứng down.
Biểu hiện vô sinh qua dương vật
- Đau nhiều ở phần tinh hoàn mà không do chấn thương thì rất có thể là do viêm mào tinh hoàn thể nặng hoặc là xoắn tinh hoàn, khiến bộ phận này không có máu để nuôi dưỡng.
- Đau nhẹ quanh tinh hoàn có thể là dấu hiệu người bệnh bị mắc viêm mào tinh hoàn thể nhẹ.
- Một tinh hoàn có cục nhỏ, rắn nhưng không đau có thể là biểu hiện của ung thư tinh hoàn hoặc là một tổn thương lành tính ở đường dẫn tinh.
- Bìu sưng to và mềm ở một hoặc cả hai bên: có thể là do giãn tĩnh mạch ở bìu gây ra
- Bìu to tròn, căng như một quả bóng, có nước ở tinh mạc: nếu như có một nang nhỏ thì có thể là do bị viêm mào tinh hoàn.
- Sưng to, mềm ở phía trên tinh hoàn và càng to hơn khi hoạt động nặng, khi nâng vác vật nặng hay khi ho: có thể là do thoát vị bẹn khiến có một quai ruột chui vào bìu.
- Tinh hoàn xoắn là trường hợp mà máu cung cấp cho tinh hoàn bị chặn lại hoặc tinh hoàn không nằm đúng vị trí, đây là trường hợp mà tinh hoàn không nằm trong bìu.
Biểu hiện vô sinh ở những bộ phận khác trên cơ thể:
- Thường xuyên bị rụng tóc, béo bụng và các vùng quanh bụng, tăng cân nhanh
- Da khô và nhăn nheo hơn bình thường
- Suy giảm sinh lực ở các mức độ riêng biệt, nhất là bị thiếu ham muốn và sức sống trong hoạt động quan hệ tình dục
- Stress trầm trọng, tinh thần luôn bị khủng hoảng hoặc là luôn có cảm giác lo lắng không yên.
- Gặp phải các vấn đề về sự cương cứng của dương vật.
- Ra nhiều mồ hôi và thường xuất hiện các loại nốt đỏ, nóng ran.
- Chuyển động của cơ thể thiếu linh hoạt…
Ngoài ra còn một số bệnh có thể là biểu hiện bệnh vô sinh ở nam giới khác như: bệnh gan, bệnh thận, bệnh thiếu tế bào máu hình lưỡi liềm, các bệnh ở cơ quan sinh dục như là giang mai, lậu, sùi mào gà hay mụn dộp…, nhiễm trùng vùng cơ quan sinh sản như là viêm tuyến tiền liệt hoặc viêm mào tinh hoàn, bệnh quai bị, các bệnh truyền nhiễm, bệnh do ảnh hưởng của môi trường và hoàn cảnh sinh sống…
Trên đây là một số nguyên nhân và biểu hiện của bệnh vô sinh ở nam giới, hy vọng qua bài viết này bạn đọc đã hiểu rõ hơn về bệnh vô sinh ở nam giới từ đó có thể phát hiện và có hướng điều trị bệnh tốt hơn.