Những điều cần biết về tuyến tiền liệt
Tuyến tiền liệt chính là hạch nhỏ nằm dưới bọng đái, gần với ruột già và chỉ nam giới mới có. Nó bao quanh niệu đạo (tức ống dẫn bên trong dương vật), đây là nơi mà nước tiểu và tinh dịch thoát ra.
Hạch tuyến tiền liệt là một bộ phận của cơ quan sinh sản nam giới, nó sản xuất phần lớn lượng chất nhờn để tạo ra tinh dịch, nuôi dưỡng tinh trùng. Do đó, tuyến tiền liệt cần tới hormone nam testosterone để có thể tăng trưởng và phát triển.
Kích thước của tuyến tiền liệt thường được miêu tả cỡ hạt dẻ và sẽ lớn hơn khi người đàn ông già đi. Điều này đôi khi gây ra những vấn đề khó khăn như việc đi tiểu. Những vấn đề này thường hay gặp ở những người lớn tuổi, nó không phải lúc nào cũng trở thành triệu chứng hoặc dấu hiệu của bệnh ung thư. Về cơ bản, ung thư tiền liệt tuyến không thể gây truyền nhiễm hoặc lây lan nên không cần quá lo lắng.
Triệu chứng của ung thư tiền liệt tuyến
Về cơ bản, trong giai đoạn đầu của bệnh có thể sẽ không xuất hiện triệu chứng. Nhưng ở những giai đoạn sau, có vài triệu chứng của bệnh mà người bệnh có thể nhận ra như sau:
– Người bệnh luôn cảm thấy mắc tiểu và bất thình lình đi tiểu.
– Tiểu tiện khó khăn (ví dụ như khó tiểu khi bắt đầu hoặc là không thể tiểu được khi mắc tiểu hoặc nước tiểu sẽ chảy ra yếu).
– Người bệnh cảm thấy khó chịu khi đi tiểu.
– Nhìn thấy máu ở nước tiểu hoặc tinh dịch.
– Bị đau thắt lưng hay là đau hai bên hông.
Những triệu chứng này chưa chắc chắn hoàn toàn bạn có bị ung thư tiền liệt tuyến hay không nhưng nó sẽ là những dấu hiệu cảnh báo, nhắc bạn cần tới ngay bác sĩ để thăm khám cụ thể.
Những yếu tố tiềm ẩn nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt
Một trong số những điều bạn cần biết về ung thư tuyến tiền liệt còn phải kể đến những yếu tố khiến bạn tiềm ẩn nguy cơ bị mắc bệnh. Đó chính là:
– Tuổi tác: Bệnh ung thư tuyến tiền liệt là loại bệnh tùy thuộc vào tuổi. Nghĩa là người bệnh có nguy cơ cao khi cao tuổi, thường là ở tuổi 75 (tỷ lệ là 1/7 người đàn ông), ở tuổi 85 (tỷ lệ là 1/5 người) (Nguồn: Prostate).
– Tiền sử gia đình: Nếu gia đình bạn có nam giới ruột thịt đời thứ nhất mắc ung thư tuyến tiền liệt thì nguy cơ bạn mắc bệnh cũng sẽ cao hơn so với những người khác. Nguy cơ này còn cao hơn nếu có hơn 1 người thân là nam giới mắc bệnh. Nguy cơ sẽ càng cao hơn nếu như đàn ông có nhiều người thân là nam giới được chẩn đoán mắc bệnh khi trẻ.
– Do di truyền: Gen có trong mọi tế bào của cơ thể. Chúng kiểm soát các tế bào hoạt động và tăng trưởng. Mỗi người đều có tập hợp gồm hàng ngàn gen thừa hưởng từ cha lẫn mẹ, vậy nên những thay đổi về gen có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư từ cha mẹ. Du bệnh ung thư tuyến tiền liệt không di truyền nhưng 1 người đàn ông có thể thừa hưởng các gen gây tăng nguy cơ mắc bệnh.
– Do ăn uống: Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, ăn nhiều thịt hoặc thực phẩm đã qua chế biến, có nhiều chất béo sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
– Do lối sống: Môi trường và lối sống có thể tác động lên nguy cơ mắc ung thư tiền liệt tuyến. Đơn cử: ở châu Á có tỷ lệ mắc ung thứ tuyến tiền liệt thấp nhất nhưng khi có người đàn ông từ châu Á di dân sang nước phương Tây thì nguy cơ mắc bệnh lại gia tăng. Điều này cho thấy, những yếu tố môi trường và lối sống bên ngoài có thể làm thay đổi nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.
Chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt như thế nào?
Để có thể chẩn đoán được ung thư tuyến tiền liệt thì bác sĩ thường sẽ tiến hành thử máu và khám sức khỏe để có thể kiểm soát được sức khỏe của bệnh nhân. Các phương pháp mà bác sĩ thường sử dụng gồm:
– Thử máu: Đây là phương pháp thử kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt – PSA. Kết quả theo phương pháp này cho thấy sự gia tăng trong chất đạm đặc hiệu này hay không. Tùy thuộc vào kết quả mà bạn có thể sẽ phải tiến hành thêm một số xét nghiệm khác bởi bác sĩ chuyên khoa. Khi kết quả PSA cao không hẳn là bị ung thư, những bệnh khác của tuyến tiền liệt ngoài ung thư cũng cho kết quả PSA cao hơn so với bình thường.
– Khám trực tràng bằng ngón tay – DRE: Do vị trí nhạy cảm của tuyến tiền liệt nên bác sĩ khám trực tràng bằng ngón tay có đeo găng và bôi trơn. Từ đó sẽ kiểm tra được kích thước của tuyến tiền liệt, đánh giá được xem có những bất thường gì hay không. Kết quả DRE bình thường không loại trừ việc có ung thư tuyến tiền liệt.
– Xét nghiệm sinh thiết: Nếu những xét nghiệm trên cho thấy bạn có khả năng đã mắc ung thư tuyến tiền liệt thì các bác sĩ sẽ tiến hành tiếp xét nghiệm này. Bác sĩ sẽ lấy những mẫu mô nhỏ ở tuyến tiền liệt bằng những kim nhỏ và rỗng theo hình siêu âm. Bác sĩ thường tiếp cận tuyến tiền liệt qua trực tràng hoặc đáy chậu (vùng nằm giữa hậu môn và bìu). Đây là thủ thuật ngoại trú và bác sĩ có thể sẽ khuyên uống trụ sinh để giảm nguy cơ bị nhiễm trùng. Mô sẽ được gửi cho các bác sĩ chuyên khoa để tìm xem các tế bào là lành tính (không ung thư) hay ác tính (ung thư).
Phòng ngừa ung thư tuyến tiền liệt bằng cách nào?
Để có thể giảm được nguy cơ bị mắc ung thư tuyến tiền liệt, chúng ta có thể áp dụng những cách dưới đây:
– Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý: một số món ăn có thể giúp bạn phòng ngừa được ung thư tuyền tiền liệt cực hiệu quả như:
- Cà chua: Với chất chống oxy hóa mạnh giúp ngừa ung thư tuyến tiền liệt và làm giảm sự phát triển khối u ở nam giới lycopene
- Trà xanh: Theo thống kê, tỷ lệ người mắc ung thư tuyến tiền liệt ở châu Á thấp hơn so với Mỹ là do có trà xanh
- Cá: trong cá có chứa các chất béo bão hòa như omega-3 và omega-6, có tác dụng ngăn ngừa và kìm hãm sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt
- Protein từ đậu và các loại hạt, trong nó có chứa một hợp chất gọi là phytoestrogens có đặc tính chống ung thư; rau xanh…(Theo Thanhnien)
– Giữ trọng lượng khỏe mạnh: Hãy duy trì chỉ số cơ thể tối ưu (BMI) bởi thừa cân được coi là một trong những nguyên nhân làm gia tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.
– Tập luyện thể thao thường xuyên: Việc tập luyện và hoạt động thể lực đều đặn chính là một trong số những yếu tố bảo vệ khỏi ung thư. Mỗi ngày, bạn nên dành thời gian 30 phút để tập luyện là được.
Như vậy, trên đây là tất cả những gì bạn cần biết về ung thư tuyến tiền liệt. Hy vọng những thông tin hữu ích này sẽ giúp độc giả có cách nhìn nhận đúng đắn về căn bệnh này và biết cách điều trị.